برای بهورز شدن، باید بعد از پایان تحصیلات متوسطه اول، وارد هنرستانهای بهیاری شد. بنابراین دانشآموزانی که در خود نوعی علاقه و انگیزه به حرفه بهورزی میبینند، میتوانند وارد هنرستانهای بهیاری شوند. دوره آموزش در این هنرستان به مدت سه سال است و بعد از پایان تحصیلات به این افراد مدرک بهیاری داده میشود.
افراد فارغالتحصیل از هنرستان بهیاری میتوانند در مراکز بهداشتی و بیمارستانی مشغول به کار شوند. این که یک بهورز در طول دوره آموزش خود، چه نوع مهارتهایی یاد میگیرد و چه کارهایی را باید انجام دهد؛ در این مقاله برای شما عزیزان توضیح داده خواهد شد. بنابراین در ادامه با ما همراه باشید تا با شغل بهورزی بیشتر آشنا شوید.
> شغل بهورزی چيست؟
حرفه بهورزی به مجموعهای از خدمات پزشکی و مراقبتی اطلاق میگردد که در بر گیرنده کارهایی مانند دانش ابتدایی پزشکی، کارهای مقدماتی پرستاری، مهارتهای اولیه پزشکی، تعامل اخلاقی و انسانی با بیماران است. افراد دارای مدرک بهیاری برای ارائه خدمات بهداشتی درمانی در بیمارستانها، مراکز بهداشت، فوریتهای پزشکی، درمانگاهها و انواع مراکز درمانی در روستاها آموزش میبینند.
بهورزی در واقع نوعی کمک پرستاری محسوب میشود که مسئولیت یک سری از کارهای بیمار با وی است. برای گرفتن مدرک بهورزی باید آموزشهای لازم در طی دوره آموزشی را در هنرستانهای بهیاری به طور کامل فرا گرفت تا بتوانید به طور کامل از پس مسئولیتهایی که بر عهده بهورز است؛ برآیید.
> شرایط و ضوابط ورود به شغل بهیاری
هنرستانهای بهیاری در سراسر کشور هر ساله از بین علاقهمندان به شغل بهیاری، بهورز میپذیرند. تمامی دانشآموزان علاقهمند میتوانند بعد از پایان یافتن دوره تحصیلات متوسطه اول، وارد هنرستانهای بهیاری شوند. افراد دیگری که به این شغل علاقهمند هستند میتوانند در جهاد دانشگاهی آموزش بهیاری ببینند و در مراکز بهداشتی روستاها و دیگر مناطق مشغول به کار شوند. شرایط پذیرش بهورزان در مراکز بهداشت روستا و مناطق شهری به شرح زیر است:
● بومی بودن در همان منطقه، بخش یا روستا
● داشتن حداکثر سن 24 سال برای افراد دیپلمه و 26 سال برای کاردانها
● برخورداری از سلامت جسمانی و روانی کامل
● داشتن مدرک رسمی و قانونی بهورزی از هنرستانهای بهورزی یا مراکز آموزش بهورزی معتبر مانند جهاد دانشگاهی
> وظایف یک بهورز در مراکز بهداشت، درمانگاهها و بیمارستانها
مراقبتهای اولیه بهداشتی ثبت شده در کنفرانس جهانی آلمااتا در سال 1978 میلادی به عنوان مبنایی برای چهارچوب وظایف بهورزان در سراسر جهان قرار داده شد. از مهمترین وظایف یک بهورز در بیمارستانها و مراکز درمانی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
● نگهداری از بیماران سرپایی یا کارهای مرتبط با بستری بیماران در بیمارستانها و دیگر مراکز درمانی
● دریافت داروهای تجویز شده برای بیماران و دادن دارو به بیمار در سر وقت تعیین شده توسط پزشک مربوطه
● انجام کلیه کارهای تزریقاتی مانند واکسن یا آمپول زدن، نصب سرم، سوند، پانسمان کردن، تعیین درجه تب بیمار، گرفتن نمونه آزمایش خون، ادرار و مدفوع طبق دستور پزشک
● آماده کردن بیماران برای انجام فرآیند معاینات پزشکی، رادیولوژی، اسکن یا سی تی اسکن، ام آر آی، نوار قلب و اکو
● تعویض روبالشی، روتختی، ملحفه و لباسهای بیماران در صورت نبود خدمه
● نظافت و پاکیزه کردن تجهیزات و لوازم مورد استفاده در اتاق پزشکان
● مراقبت از مادران و نوزادان در حین زایمان طبیعی
● کمک در تسریع پذیرش بیماران بستری در بخش
● همکاری با همراهان و ناظران تیم پایش در شبکههای بهداشت
● اجرای عملیات سمپاشی و مبارزه با انواع بیماریهای واگیردار
● اجرای برنامههای طراحی شده و ادغام یافته در سیستم بهداشتی
● همکاری در برنامههای سرشماری واکسنهای همگانی
● مراقبتهای بهداشتی دهان و دندان گروه هدف در مراکز بهداشت
● تدوین و تکمیل پروندههای بهداشت در خانه بهداشت
● همکاری در هنگام معاینه زنان باردار و آموزش نکات لازم در دوران بارداری به آنها
> وظایف بهورز در خانه بهداشت و مراکز درمانی روستاها
وظایفی که در بالا مطرح شد مربوط به یک بهورز در بیمارستانها است. در اینجا به برخی از مهمترين کارهای بهورزان در مرکز بهداشت یا خانه بهداشت روستاها اشاره شده است:
● تشکیل پروندههای مربوط به سیاست تنظیم خانواده، مراقبتهای دوران بارداری پس از آن، تشکیل پرونده نوزادان از بدو تولد تا هفت سالگی
● تنظیمات و کنترل بهداشت در محیطهای آموزشی مانند مدرسه، خانههای روستایی، اماکن مذهبی مانند مساجد و امامزادهها، اماکن عمومی مانند آرایشگاهها
● تجویز دارو برای بیماران سرپایی
● شرح حال گرفتن از بیماران، اندازهگیری میزان تب و کنترل علائم حیاتی در آنها
● کنترل بهداشت مواد غذایی در مراکز تهیه غذا، فست فودیها و رستورانها و همچنین کنترل وضعیت بهداشتی در کارگاههای تولیدی
● تشکیل پرونده و مراقبتهای دوران سالمندی
● کنترل و نظارت بر وضعیت جسمانی دانشآموزان مدارس و بررسی دیگر مسائل بهداشتی در آنها
برای آمادگی بیشتر برای شرکت در آزمون بهورزی و آشنایی با سوالات تخصصی استخدامی این رشته میتوانید به لینک زیر مراجعه نمایید:
> مزایای شغل بهیاری
از مزیتهای شغل بهورزی، امکان ورود به بازار کار بلافاصله بعد از اخذ مدرک دیپلم است. دیگر مزایای این شغل امکان ادامه تحصیل در دانشگاه در رشته پرستاری است که باعث ارتقای شغلی و افزایش حقوق آنها میشود. در صورت کمبود نیروی پرستاری، با آموزشهای لازم، امکان استفاده از بهورزان به جای پرستاران نیز وجود دارد. بنابراین میتوان گفت با انتخاب شغل بهورزی، آینده روشنی را برای خود رغم خواهید زد.
> ویژگیها و خصوصیات روحی و شخصیتی یک بهورز
یک بهورز قبل از هر گونه آموزش و مهارتی، باید یک تعهد خالصانه بین خود و خدا داشته باشد تا بتواند از پس این کار مشکل برآید. در زیر به برخی از مهمترین ویژگیهای شخصیتی که باید یک بهورز داشته باشد؛ اشاره شده است:
● روحیه مسئولیت پذیری بالا: از آنجایی که شغل بهورزی با جان و سلامتی افراد سروکار دارد؛ شخص بهورز باید از روحیه مسئولیت پذیری بالایی برخوردار باشد.
● مهربان و خوش اخلاق بودن: بیماران از لحاظ روحی بسیار حساس و شکننده هستند؛ بنابراین باید با آنها با ملایمت و مهربانی تمام رفتار شود تا دچار رنجش و آزرده خاطر نشوند.
● وقت شناس و منظم بودن: بهورزان باید سر وقت به بیماران رسیدگی کنند تا بتوانند به موقع، داروی آنها را بدهند و سرم یا آمپول آنها را تزریق کنند.
● برخورداری از حافظه قوی: یک بهورز باید کاملاً در کار خود هوشیار و دقیق باشد. زیرا کوچکترین اشتباه و بیدقتی ممکن است باعث صدمات جبران ناپذیری به بیمار شود.
● صبور و رازدار بودن: مسلماً پرستاری و مراقبت از بیماران، نیاز به صبوری زیادی دارد. بنابراین یک بهورز باید در کار خود صبوری به خرج دهد و همچنین رازدار بیماران خود باشد تا بیماران با او احساس راحتی کنند.
● برخورداری از روابط عمومی قوی: بهورز در محیط کار خود با افراد مختلفی سر و کار دارد؛ بنابراین باید از روابط عمومی قوی نیز برخوردار باشد.
> معایب و محدودیتهای شغل بهورزی
شغل بهورزی در کنار تمام مزایا و ویژگیهایی که دارد، دارای معایبی نیز است. از جمله این معایب میتوان به کار کردن در نقاط دوردست و محروم، دوری از خانواده و آشنایان و سختیهای جاده و راه اشاره کرد. از دیگر محدودیتهای بهورزی زمان کاری آن است زیرا کسانی که در مراکز فوریتهای پزشکی مشغول به کار هستند به صورت شیفت شبانه و گاهی 24 ساعته نیز باید کار کنند. این شیوه کار کردن ممکن است باعث ایجاد خستگی بیش از حد در بهورزان شود.
> جمعبندی
بهورزی شغلی ارزشمند در رابطه با سلامت جامعه و افراد بیمار است. برای بهورز شدن باید در هنرستانهای بهیاری تحصیل کرد. یعنی بعد از پایان تحصیلات در دوره متوسطه اول میتوانید وارد هنرستانهای بهیاری شوید. وظایف یک بهیار در حیطه کارهای پرستاری و کمک پرستاری است. به طور کلی کارهای مراقبت از سلامت بیماران بستری مانند آمپول و سرم زدن، دادن داروهای بیمار، انتقال بیماران به بخشهای دیگر، کارهای سیتی اسکن و… بر عهده بهورز است. یک بهورز در درجه اول باید به این کار علاقهمند باشد و همچنین از روحیه مسئوليتپذیری بالایی برخوردار باشد تا بتواند در این کار موفق شود. صبوری و رازداری نیز از دیگر ویژگیهای یک بهورز وظیفهشناس است.