آزمون صلاحیت حرفه ای روانشناسان و مشاوران چیست؟
آزمون صلاحیت حرفه‌ای روانشناسان و مشاوران، به منظور ارزیابی شایستگی‌های حرفه‌ای فارغ‌التحصیلان رشته‌های روانشناسی و مشاوره طراحی شده است. این آزمون توسط سازمان نظام روانشناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران برگزار می‌شود و هدف آن اطمینان از توانمندی‌های عملی و اخلاقی داوطلبان برای ارائه خدمات تخصصی در حوزه روانشناسی و مشاوره است. بر اساس مصوبۀ ۲۲ اسفند ۱۴۰۲ مجلس شورای اسلامی، تنها مسیر دریافت پروانۀ اشتغال تخصصی در این حوزه، مراجعه به درگاه ملی مجوزها و قبولی در این آزمون است. این آزمون دو بار در سال برگزار خواهد شد و داوطلبان برای اخذ پروانه اشتغال باید حد نصاب قبولی را کسب کنند. در ادامه همراه ما باشید تا با شرایط برگزاری و مدارک مورد نیاز این آزمون بیشتر آشنا شوید.
چه افرادی میتوانند در آزمون صلاحیت حرفه‌ای روانشناسان و مشاوران شرکت کنند؟
همه فارغ‌التحصیلانی که مدرک کارشناسی ارشد یا دکترای تخصصی رشته‌های روانشناسی و مشاوره را دارند، صرف‌نظر از اینکه مقاطع تحصیلی قبلی آن‌ها مرتبط بوده یا خیر، میتوانند در این آزمون شرکت کنند. سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور فقط مدرک کارشناسی ارشد یا دکتری را ملاک قرار می‌دهد و در مورد مقاطع تحصیلی پیشین محدودیتی اعمال نمی‌شود. بنابراین، افرادی که در هر یک از گرایش‌های روانشناسی یا مشاوره مدرک کارشناسی ارشد یا دکتری گرفته باشند، مجاز به شرکت در آزمون خواهند بود.
همچنین اعضای قدیمی سازمان نظام روانشناسی که به هر دلیلی موفق به دریافت پروانه اشتغال تخصصی نشده‌اند، اعم از افرادی که به مصاحبه دعوت نشده یا پس از دعوت در مصاحبه رد شده‌اند، نیز میتوانند در آزمون شرکت کنند. علاوه بر این، تمامی روانشناسان و مشاورانی که پروانه اشتغال ملی دارند، میتوانند با شرکت در این آزمون، پروانه اشتغال خود را از ملی به پروانه اشتغال تخصصی ارتقا دهند.
ضرورت برگزاری آزمون صلاحیت حرفه‌ای روانشناسان و مشاوران
اهمیت ارائه خدمات صحیح و حرفه‌ای در حوزه روانشناسی از این جهت است که تأثیر مستقیمی بر سلامت روانی، بهزیستی و وضعیت روان‌شناختی جامعه دارد. به همین دلیل، صرف داشتن مدرک تحصیلی برای ورود به این حرفه کافی نیست و افراد متقاضی ملزم هستند که علاوه بر داشتن مدرک معتبر، در آزمون صلاحیت حرفه‌ای نیز شرکت کرده و حداقل نمره قبولی را کسب کنند تا مجوز فعالیت در این حوزه را دریافت نمایند.
قانون سازمان نظام روانشناسی و مشاوره که در سال ۱۳۸۲ تصویب شد، با هدف حمایت و پشتیبانی از جامعه روانشناسان و مشاوران ایجاد گردید. در ادامه، با مشورت اعضای سازمان و بر اساس ضرورت ارزیابی سطح علمی و حرفه‌ای متقاضیان، تصمیم بر این شد که آزمون صلاحیت حرفه‌ای به طور ادواری برگزار شود. این تصمیم در شورای مرکزی سازمان تصویب شد و از آن زمان، آزمون صلاحیت حرفه‌ای مجدداً به عنوان یکی از مراحل اصلی دریافت پروانه اشتغال تخصصی اجرا می‌شود.
شرایط لازم برای شرکت در آزمون صلاحیت حرفه‌ای روانشناسان و مشاوران
برای شرکت در آزمون صلاحیت حرفه‌ای روانشناسان و مشاوران و دریافت پروانه اشتغال تخصصی، داوطلبان باید دارای شرایط عمومی و اختصاصی زیر باشند:
شرایط عمومی آزمون
شرایط عمومی این آزمون به معیارهای کلی و قانونی مربوط می‌شود که همه داوطلبان باید آن‌ها را داشته باشند تا امکان شرکت در آزمون و دریافت پروانه اشتغال تخصصی را پیدا کنند. این شرایط تضمین می‌کند که افراد واجد صلاحیت اخلاقی، اجتماعی و قانونی برای فعالیت در حوزه روانشناسی و مشاوره هستند. شرایط عمومی لازم برای شرکت در این آزمون شامل موارد زیر می‌شود.
- تابعیت جمهوری اسلامی ایران
- اعتقاد به یکی از ادیان رسمی کشور
- عدم سوءپیشینه مؤثر کیفری
- عدم اعتیاد به مواد مخدر
- داشتن کارت پایان خدمت یا معافیت دائم/موقت (برای داوطلبان مرد)
تبصره: برای داوطلبانی که دارای معافیت موقت هستند، پروانه صلاحیت حرفه‌ای تا پایان اعتبار معافیت آن‌ها صادر خواهد شد.
شرایط اختصاصی آزمون
شرایط اختصاصی آزمون به مواردی اشاره دارد که به صورت تخصصی مرتبط با حرفه روانشناسی و مشاوره هستند. این شرایط شامل مدارک تحصیلی معتبر، عضویت در سازمان نظام روانشناسی و همچنین تأییدیه علمی و حرفه‌ای توسط مراجع مربوطه می‌شود. هدف از این شرایط، اطمینان از این است که افراد دارای دانش و مهارت‌های لازم برای ارائه خدمات مشاوره و روانشناسی هستند.
- عضویت در سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور
تبصره: داوطلبانی که هنوز عضو سازمان نشده‌اند، باید ابتدا از طریق درگاه سازمان نظام روانشناسی و مشاوره اقدام به عضویت نمایند.
- داشتن مدرک کارشناسی ارشد یا دکتری تخصصی معتبر در یکی از گرایش‌های دو رشته روانشناسی و مشاوره
تبصره ۱: مدارک تحصیلی داوطلبان باید مورد تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی باشد.
تبصره ۲: فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های خارج از کشور در صورت تأیید مدرک تحصیلی‌شان توسط یکی از دو وزارتخانه مذکور، میتوانند در آزمون شرکت کنند.
تبصره ۳: مدارک تحصیلی غیرحضوری یا سایر شیوه‌های آموزشی نیز در صورت تأیید مراجع قانونی معتبر هستند.
- تعهد به منشور اخلاقی روانشناسان و مشاوران
- تأییدیه علمی و حرفه‌ای از طریق یکی از روش‌های امضای سه روانشناس یا مشاور دارای پروانه اشتغال تخصصی، امضای سه عضو هیأت علمی دانشگاه در گرایش‌های روانشناسی، مشاوره یا سلامت روان، ارائه گواهی گذراندن ۱۰۰ ساعت دوره کارآموزی در مراکز معتبر (سازمان نظام روانشناسی، سازمان بهزیستی یا مراکز خصوصی دارای مجوز)
- پرداخت هزینه‌های ثبت‌نام و صدور مجوز
- کسب نمره قبولی در آزمون صلاحیت حرفه‌ای
فرایند ثبت‌نام در آزمون صلاحیت حرفه ای روانشناسان و مشاوران
ثبت‌نام در آزمون صلاحیت حرفه‌ای روانشناسان و مشاوران از طریق درگاه ملی مجوزها انجام می‌شود. این فرآیند شامل چندین مرحله است که داوطلبان باید آن‌ها را طی کنند. پس از ثبت‌نام، مدارک داوطلب بررسی شده و در صورت تأیید، امکان شرکت در آزمون فراهم خواهد شد.
به این ترتيب مراحل ثبت‌نام به شرح زیر است:
- ثبت‌نام اولیه در درگاه ملی مجوزها
- بررسی مدارک و تأیید عضویت در سازمان نظام روانشناسی
- پرداخت هزینه‌های مربوط به آزمون
- شرکت در آزمون کتبی و کسب حدنصاب قبولی
- شرکت در مصاحبه تخصصی (در صورت قبولی در آزمون کتبی)
- دریافت پروانه صلاحیت حرفه‌ای و امکان فعالیت رسمی در حوزه روانشناسی و مشاوره
پس از طی این مراحل، افراد واجد شرایط میتوانند در تمامی مشاغل مرتبط با روانشناسی و مشاوره فعالیت داشته باشند و به عنوان روانشناس یا مشاور دارای پروانه اشتغال تخصصی فعالیت کنند.
حوزه فعالیت دارندگان پروانه صلاحیت حرفه‌ای روانشناسان و مشاوران
آزمون صلاحیت حرفه‌ای روانشناسان و مشاوران یک آزمون استخدامی نیست، بلکه شرط دریافت پروانه اشتغال تخصصی برای فعالیت در این حوزه است. قبول‌شدگان این آزمون مجوز لازم را برای تأسیس مراکز مشاوره، اشتغال در مراکز درمانی، آموزشی، سازمان‌ها و مؤسسات دولتی و خصوصی به دست می‌آورند، البته توجه داشته باشید این به معنای استخدام دولتی یا تضمین شغل توسط سازمان نظام روانشناسی نیست. داوطلبان برای آمادگی بهتر میتوانند از سوالات و منابع تنظیم شده توسط تیم ایران عرضه، برای آزمون کتبی و مصاحبه تخصصی استفاده کنند.
به این ترتيب می‌توان گفت دریافت مجوز صلاحیت حرفه‌ای روانشناسان و مشاوران نقطه ورود به بازار کار روانشناسی و مشاوره به صورت رسمی محسوب می‌شود. این مجوز به فارغ‌التحصیلان امکان می‌دهد تا در حوزه تخصصی خود فعالیت کرده و از طریق ارائه خدمات روانشناسی و مشاوره، نقش موثری در سلامت روان جامعه ایفا کنند. افراد دارای این مجوز میتوانند در موقعیت‌های شغلی متنوعی مشغول به کار شوند که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
- تأسیس مراکز مشاوره و روانشناسی
- اشتغال در مراکز مشاوره به عنوان نیروی متخصص برای افراد بدون سرمایه لازم برای راه‌اندازی مرکز
- امکان استخدام در سازمان‌ها و نهادهای دولتی و خصوصی به عنوان مشاور روانشناسی و سلامت روان
- فعالیت در مراکز درمانی، بیمارستان‌ها و کلینیک‌های روانشناسی
- ارائه مشاوره‌های تخصصی در مدارس، دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی
- فعالیت در مراکز بهزیستی، اورژانس اجتماعی و مراکز حمایتی برای ارائه خدمات به گروه‌های آسیب‌پذیر
- مشاوره در شرکت‌ها و سازمان‌ها جهت بهبود سلامت روان کارکنان و افزایش بهره‌وری محیط کار
در واقع این مجوز به افزایش اعتبار حرفه‌ای روانشناسان و مشاوران کمک کرده و آن‌ها را قادر می‌سازد تا به طور رسمی و قانونی در حوزه تخصصی خود فعالیت کنند.
جمع بندی
آزمون صلاحیت حرفه‌ای روانشناسان و مشاوران به عنوان شرط اصلی دریافت پروانه اشتغال تخصصی اجرا می‌شود. داوطلبان دارای مدرک کارشناسی ارشد یا دکتری روانشناسی و مشاوره که شرایط عمومی و اختصاصی لازم را دارند، باید ابتدا در آزمون کتبی و سپس مصاحبه تخصصی شرکت کنند. قبولی در این آزمون امکان تأسیس مرکز مشاوره، اشتغال در مراکز درمانی، آموزشی، سازمان‌ها و مؤسسات دولتی و خصوصی را فراهم می‌کند. برای آمادگی بیشتر، داوطلبان این آزمون میتوانند از سوالات و منابعی که توسط تیم ایران عرضه تهیه و تنظیم شده است استفاده نمایند.
صفحات مرتبط