حرفه بنایی جزء یکی از مشاغل سخت و طاقت فرسا است. از این رو برای فعالیت در این حرفه نیاز به آموزش و کسب مهارت‌های لازم است. به همین منظور مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای در سراسر کشور اقدام به برگزاری کلاس‌های آموزش دوره بنایی کرده است. متقاضیان برای شرکت در این دوره‌ها باید به مراکز فنی و حرفه‌ای در شهرستان موردنظر خود مراجعه کرده و نسبت به ثبت نام اقدام نمایند.
در این دوره کلیات کارهای ساختمانی و عمرانی به کارآموزان حرفه بنایی آموزش داده می‌شود. در این مقاله به بررسی جزئیات آموزشی در دوره بنایی پرداخته خواهد شد. بنابراین به کسانی که مایل به کسب اطلاعات در این باره هستند، توصیه می‌شود این مطالب را دنبال کنند.
منظور از دوره بنایی چیست؟
همه شما حتماً تا به حال کارهای یک بنا را از نزدیک مشاهده کرده‌اید. به این صورت که یا خودتان خانه‌ای ساخته‌اید یا در همسایگی و اطرافتان کارهای بنایی را در یک خانه در حال ساخت دیده‌اید. اما اگر بخواهید به طور دقیق بدانید که وظیفه یک بنا چیست حتماً مطالب این مقاله را تا پایان دنبال کنید.
بنایی در واقع نوعی هنر معماری است که به زیر مجموعه‌های مختلفی مانند دیوار چینی، سیمان کاری، سنگ کاری، کاشی کاری و … تقسیم‌بندی می‌شود. در واقع به هر فردی که توانایی و مهارت هر کدام از کارهای بالا را داشته باشد بنا گفته می‌شود. در زیر به برخی از وظایف بنا اشاره خواهد شد.
دانلود سوالات بنای سفت کار (درجه ۱، ۲ و ۳)
1- دیوار چینی
اولین کاری که باید توسط بنا بعد از بتن ریزی و فونداسیون انجام شود؛ دیوارچینی است. دیوار چینی با استفاده از بلوک یا آجر قابل اجرا است. به این طریق که آجرها را روی یکدیگر و در یک تراز قرار داده و در بین آن‌ها از ملات سیمان و ماسه استفاده می‌کنند.
2- سیمان کاری
در این زیر شاخه از بنایی، ابتدا ملات سیمان باید طبق درصد ترکیبات لازم، درست شود سپس با استفاده از این ملات، با رعایت قوانین تراز بندی و شاقول، توسط ابزار لازم مانند کمچه شروع به سیمان کردن کنند. در سیمانکاری میزان شل یا سفت بودن ملات بستگی به نوع سیمانکاری دارد.
3- کاشی کاری
کاشی کاری بر روی کف و دیوارها قابل اجرا است. به این صورت که بعد از این که دیوار چیده شد ابتدا گرد و غبار و ضایعات اضافی پاک می‌شود سپس توسط ملات ماسه و سیمان، کاشی‌ها را در کنار یکدیگر با رعایت اصول و قوانین کاشی کاری، قرار می‌دهند.
4- سنگ کاری
از سنگ کاری بیشتر برای نما کاری یا کف‌ها، دیوارهای آشپزخانه یا سرویس‌های بهداشتی استفاده می‌شود. بنایی که کار سنگ کاری را انجام می‌دهد باید بسیار حرفه‌ای باشد. زیرا برای نماهای با ارتفاع بالا، کار با سنگ بسیار ظریف و حساس است و به دقت و تمرکز بالایی نیاز دارد. از این رو دستمزد سنگ کاری در مقایسه با بقیه کارهای ساختمانی بالاتر است.
خرده کاری‌های یک بنای ساختمانی شامل چه مواردی است؟
گاهی اوقات برای تغییر دکوراسیون یک ساختمان یا بازسازی آن نیاز به یک سری خورده کاری‌ها است که باید توسط بنا انجام شود. مثل زمانی که گچ یک قسمتی از دیوار فرو ریخته شود یا یک قسمتی از نما دچار آسیب شده باشد. گاهی اوقات همچنین لازم است قسمتی از یک دیوار یا تیغه برداشته شود و در مقابل به قسمتی دیگر اضافه شود. همه کارهای ذکر شده خرده کاری‌های ساختمانی هستند که باید برای انجام آن‌ها به یک بنا مراجعه کرد. برای انجام هر کدام از کارهای ذکر شده، استاد بنا باید مهارت و تجربه کافی را در آن زمینه داشته باشد.
توانایی‌های لازم برای یک بنای حرفه‌ای
از آنجا که شغل بنایی، بسیار حساس و مسئولیت‌پذیر است باید در این کار به میزان کافی خبره و توانمند بود. یک بنا باید مهارت‌های لازم در رابطه با مسائل ایمنی را داشته باشد و با فراهم آوردن شرایط ایمنی، محیط کار خود را ایمن کند. شرایط ایمنی شامل لباس کار، کلاه ایمنی، دستکش، عینک، ماسک و … است.
یک استاد بنایی همچنین باید شجاع و نترس باشد زیرا در حین کار با چالش‌ها و ابزارهای خطر ساز زیادی سر و کار دارد. مدیریت زمان، پاکیزگی و مرتب کردن محیط کار بعد از پایان کار ساختمان سازی، جزء مهارت‌های لازم برای یک بنای ساختمانی است. از دیگر موضوعاتی که در رابطه با کار بنایی حائز اهمیت است، وفق دادن خود با شرایط مختلف جوی و آب و هوایی است. زیرا محیط کار یک بنا ممکن است در منطقه گرمسیری، مرطوب و بارانی، سردسیری، ناحیه پر بارش یا کاملاً خشک قرار گرفته باشد. بنابراین می‌توان گفت یکی از شروط اصلی بنایی سلامت کامل جسمانی و روانی است. این شغل به هیچ وجه به کسانی که بیماری تنفسی یا جثه ضعیفی دارند، پیشنهاد نمی‌شود.
مهارت‌های لازم برای یک بنا
شاید در ظاهر، بنایی شغل ساده و راحتی به نظر آید اما با توجه به نوع کاری که یک بنا انجام می‌دهد بسیار حساس و مهم است. از این رو برای فعالیت در آن، علاوه بر آموزش‌های لازم، باید دانش عمومی و علم تخصصی بنا نیز بالا باشد. این دانش عمومی شامل دانش ریاضی، طراحی، مکانیک و علم مدیریت به موقع و نظارت است. کار بنایی همچنین دارای یک سری اصول اولیه و ریزه کاری‌ها است که یک متقاضی شغل بنایی از همان ابتدا باید با آن‌ها آشنا شود. یک بنا باید در مورد روش کار با انواع دستگاه‌ها و تجهیزات مورد نیاز بنایی، آموزش‌های لازم را دیده باشد.
ابزارها و مصالح مورد استفاده در بنایی
برای فعالیت در حرفه بنایی علاوه بر آموزش دیدن و کسب مهارت‌ها، نیاز به یک سری وسایل و تجهیزات است. از مهم‌ترین و ساده‌ترین این وسایل می‌توان به بیل، کلنگ، تیشه، گونیای بنایی، تراز، دریل، کمچه، استانبولی، اره دستی، الک، انواع شمشه، فرقان و … اشاره کرد. در مراحل بالاتر و پیشرفته نیز تجهیزاتی مانند جرثقیل، بالابر، داربست، چهار پایه و … لازمه کار بنایی است. بنابراین بنا باید با طرز کار با این دستگاه‌ها و تجهیزات آشنایی کافی داشته باشد. بیشترین مصالح ساختمانی که بنا از آن‌ها استفاده می‌کند شامل شن، سیمان، ماسه، آجر، بلوک، سنگ، کاشی و … است. قدیمی‌ترین مصالحی که مورد استفاده بناها قرار می‌گرفت مربوط به 8000 سال قبل از میلاد مسیح است که از آجرهای سفالی استفاده می‌کردند.
مزایا و معایب شغل بنایی
حرفه بنایی دارای مزایای زیادی است لذا خیلی از کارجویان به سمت این شغل گرایش زیادی دارند. از مزایای مهم بنایی می‌توان به درآمد بالا و همچنین وجهه‌ی خوب آن اشاره کرد. از طرفی شغل بنایی نوعی هنر ماندگار محسوب می‌شود بنابراین کسانی که تمایل به سمت هنر و معماری دارند به این حرفه نیز علاقه‌مند هستند.
کسانی که مدرک بنایی را از فنی و حرفه‌ای دریافت کنند، می‌توانند از خدمات بیمه‌ای نیز بهره‌مند شوند. در کنار تمام مزایایی که شغل بنایی دارد، دارای معایبی نیز است.
از مهم‌ترین معایب شغل بنایی می‌توان به سر و کار داشتن دائم با گرد و خاک، خطر سقوط کار کردن در ارتفاعات بالا و همچنین کار با تجهیزات خطرناک مانند بالابر و جرثقیل اشاره کرد. از دیگر معایب بنایی، فصلی بودن آن است زیرا کارهای ساختمانی در فصول سرد معمولاً کمتر است و ممکن است بنا در این ماه‌های سال بیکار بماند.
راهنمای ثبت نام آزمون فنی و حرفه ای
جمع‌بندی
بنایی به عنوان یکی از شغل‌های هنری با جنبه معماری در ساختمان سازی شناخته می‌شود. برای این که یک بنای حرفه‌ای شوید ابتدا باید در دوره‌های آموزشی برگزار شده زیر نظر سازمان فنی و حرفه‌ای آموزش ببینید و مهارت‌های لازم را به دست آورید. از مهم‌ترین کارهای بنایی می‌توان به شناژریزی و فونداسیون، بتن ریزی، دیوار چینی، سنگ چینی، کاشی کاری و سیمان کاری اشاره کرد.
یک استاد بنای حرفه‌ای باید از توانایی‌های جسمی و روحی کافی برای این کار برخوردار باشد زیرا در حین کار ممکن است با چالش‌ها و مخاطرات زیادی رو به رو شود. بنابراین می‌توان گفت شغل بنایی در کنار تمام مزایایی که دارد، از معایب و خطراتی نیز برخوردار است.