روز قبل از آزمون برای بسیاری از داوطلبان با اضطراب و نوعی سردرگمی همراه است. در این مرحله، اغلب نمی‌دانند که چه مطالبی را مرور کنند یا اصلاً چگونه این مرور را انجام دهند. با این حال، مرور هدفمند و صحیح مطالب در این روز می‌تواند یکی از کلیدی‌ترین مراحل آمادگی برای آزمون باشد. البته مرور مطالب تنها بخش ماجرا نیست. عواملی مانند خواب کافی، تغذیه مناسب، آماده‌سازی وسایل آزمون و حتی کنترل ذهن و هیجانات نیز در عملکرد نهایی بسیار مؤثرند. بسیاری از داوطلبان با رعایت این نکات ساده، موفق شده‌اند بهترین نسخه‌ی خود را در جلسه آزمون ارائه دهند. در این مقاله، تلاش می‌کنیم مهم‌ترین کارهایی را که باید در روز قبل و صبح آزمون انجام دهید یا از انجام آن‌ها بپرهیزید، به‌طور کامل بیان کنیم تا بتوانید با آرامش و آمادگی کامل در جلسه حاضر شوید.
آمادگی ذهنی و جسمی روز قبل از آزمون
آمادگی ذهنی و جسمی در روز قبل از آزمون نقش پررنگی در نتیجه نهایی شما دارد. این روز حساس، می‌تواند در صورت مدیریت درست، ضامن یک عملکرد موفق باشد و در صورت بی‌توجهی، زمینه‌ساز استرس و افت عملکرد شود. بسیاری از افراد، با این تصور که باید تا آخرین لحظه بخوانند، ذهن خود را خسته و آشفته می‌کنند. در حالی که آرام‌سازی ذهن و حفظ تمرکز در این مرحله بسیار مهم‌تر از یادگیری مطالب جدید است.
در ۲۴ ساعت منتهی به آزمون، توصیه می‌شود مطالعه سنگین را کنار بگذارید؛ چراکه مغز نیاز به آرامش و نظم دارد، نه فشار و نگرانی. در عوض، می‌توانید با برنامه‌ریزی فعالیت‌های متنوعی مانند پیاده‌روی سبک، ورزش هوازی کوتاه‌مدت (۳۰ تا ۶۰ دقیقه)، آماده‌کردن وسایل مورد نیاز آزمون، تماشای یک محتوای ملایم و مثبت یا وقت‌گذرانی با خانواده، هم ذهن خود را آرام کنید و هم از بیکاری و افکار منفی دور بمانید. همچنین بهتر است صبح زود بیدار شوید و در طول روز نخوابید تا شب بتوانید خواب راحت و منظم‌تری داشته باشید.
مرور مطالب در شب آزمون: بله یا خیر؟
مرور کردن در روز آخر، اگر درست انجام شود، بسیار مفید است. اما نباید به صورت سنگین یا استرسی باشد. مرور باید مختصر، هدفمند و دسته‌بندی‌شده انجام شود. بهترین نوع مرور در این روز، نگاه اجمالی به خلاصه‌ها، نکات برجسته، فلش‌کارت‌ها یا جدول‌های جمع‌بندی است؛ نه حل تست‌های جدید یا مطالعه مطالب تازه که بدتر باعث سردرگمی فرد می‌شود.
بنابراین هدف از مرور در این زمان، فعال‌سازی ذهن و تثبیت دانسته‌هاست، نه یادگیری جدید. سعی کنید فقط نکات کلیدی را مرور کنید، آن هم در حدی که ذهن‌تان خسته نشود.
خواب و تغذیه روز قبل از آزمون
از مهم‌ترین عوامل مؤثر در عملکرد آزمون، خواب مناسب در شب قبل از آن است. سعی کنید شب قبل از آزمون، حدود ۷ تا ۸ ساعت خواب راحت داشته باشید. برای رسیدن به این هدف، توصیه می‌شود صبح همان روز زود بیدار شوید و در طول روز نخوابید تا شب، خواب‌آلودگی طبیعی‌تری داشته باشید.
در مورد تغذیه، وعده‌های غذایی خود را سبک و مغذی نگه دارید. از خوردن غذاهای سنگین، چرب، پرادویه یا غذاهایی که قبلاً تجربه نکرده‌اید پرهیز کنید. وعده شام بهتر است زود و سبک باشد. نوشیدن آب کافی را هم فراموش نکنید.
مدیریت شب قبل از آزمون
یکی از اقدامات بسیار مهم در روز پیش از آزمون، شناسایی مسیر حوزه برگزاری آزمون است. از آن‌جا که برخی آزمون‌ها مانند کنکور سراسری در چند روز برگزار می‌شوند، احتمال وجود ترافیک در اطراف حوزه زیاد است. بنابراین، توصیه می‌شود مسیر حوزه را از پیش بررسی کرده و حتی در صورت امکان، یک‌بار تا محل آزمون مراجعه حضوری داشته باشید. این کار علاوه بر کاهش استرس، احتمال تأخیر و نگرانی ناشی از ترافیک را نیز از بین خواهد برد.
نکته مهم دیگر، آماده‌سازی وسایل مورد نیاز آزمون در شب قبل است. صبح روز آزمون زمان مناسبی برای جمع‌آوری وسایل نیست و ممکن است باعث آشفتگی ذهنی شود. بنابراین، بهتر است وسایل ضروری مانند کارت ورود به جلسه، کارت شناسایی معتبر، ساعت مچی، دو عدد مداد نرم، پاک‌کن، تراش، دستمال کاغذی، چند عدد خرما، بطری آب یخ‌زده، و سنجاق (برای اتصال کارت به لباس) را از شب قبل آماده کرده و در جای مشخصی قرار دهید.
در مورد خواب شب قبل از آزمون نیز لازم است به نکاتی توجه کنید. برخلاف تصور رایج، زود رفتن به رختخواب همیشه مفید نیست، زیرا ممکن است منجر به بی‌خوابی و اضطراب شود. بهتر است حدود ساعت ۱۰ شب آماده خواب شوید و برای آرام‌سازی ذهن، یک متن سبک یا آرام‌بخش مطالعه کنید. اگر افکار منفی به ذهن‌تان خطور کرد، با آن‌ها مقابله نکنید؛ بلکه با تصویرسازی مثبت از جلسه آزمون، آرامش خود را حفظ کرده و با اطمینان بخوابید.
کارهایی که نباید در روز آزمون قبل از شروع امتحان انجام دهید
یکی از اشتباهات رایج در ساعات پایانی قبل از آزمون، مطالعه‌ی اضطرابی در مسیر رسیدن به حوزه یا حتی دقایق آخر پیش از ورود به جلسه است. این نوع مطالعه نه تنها بازدهی علمی ندارد، بلکه می‌تواند باعث آشفتگی ذهنی و افزایش اضطراب شود. همچنین، نوشیدن بیش از حد قهوه یا نوشیدنی‌های انرژی‌زا در روز آزمون توصیه نمی‌شود؛ مگر آن‌که بدن شما به طور مداوم به آن عادت داشته باشد، در غیر این صورت ممکن است باعث بی‌قراری، تپش قلب یا اختلال در تمرکز شود. از دیگر نکاتی که باید جدی گرفت، زمان رسیدن به محل آزمون است؛ ورود دیرهنگام یا رسیدن با عجله، استرس زیادی ایجاد کرده و می‌تواند بر کیفیت عملکرد شما در جلسه آزمون اثر منفی بگذارد. بنابراین لازم است با برنامه‌ریزی قبلی، بدون شتاب و با آرامش وارد حوزه آزمون شوید.
افزون بر این موارد، مقایسه با دیگران یا گفت‌وگوهای استرس‌زا از دیگر عواملی است که باعث برهم زدن تمرکز داوطلبان می‌شود. بنابراین تا حد ممکن از تماس با دیگر داوطلبان برای پرسیدن اینکه «تو چقدر مطالعه کردی؟» خودداری کنید. هر کس مسیر خاص خودش را دارد.
انجام کارهای هیجانی یا استرس‌آور هم جزء کارهایی است که نباید انجام دهید. به عنوان مثال فیلم‌های هیجانی، بحث‌های تنش‌زا یا برنامه‌های خسته‌کننده را کنار بگذارید.
در نهایت اینکه چک کردن وسایل را به دقیقه نود واگذار نکنید. چرا که باید از شب قبل، وسایل آزمون را آماده کنید.
کارهای پیشنهادی برای روز آزمون
روز آزمون، نقطه‌ی اوج تمام تلاش‌ها و آمادگی‌های داوطلب است. لحظه‌ای که می‌تواند مسیر آینده را تغییر دهد. بنابراین برای دستیابی به بهترین عملکرد، رعایت برخی نکات ساده اما کلیدی در روز آزمون، ضروری است.
- زود بیدار شدن (حداقل ۲ ساعت قبل از شروع آزمون)
- خوردن صبحانه سبک و انرژی بخش مانند نان، عسل، خرما، تخم مرغ، مغزها و میوه ها
- پوشیدن لباس راحت و مناسب فصل
- ایجاد آرامش ذهنی درخود با کشیدن نفس‌های عمیق یا یک قدم زنی کوتاه و مختصر
- خارج شدن از خانه در زودتر از زمان لازم
جمع‌بندی
روز قبل از آزمون، یکی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین بخش‌های مسیر آمادگی شماست. این روز نه برای یادگیری مطالب جدید یا رقابت با دیگران، بلکه برای حفظ آرامش، مرور سبک و سازماندهی ذهن و وسایل مورد نیاز است. با داشتن برنامه‌ای مشخص، خواب کافی، تغذیه مناسب و کنترل افکار، می‌توانید شرایط روانی و جسمی خود را در بهترین حالت ممکن قرار دهید. همچنین در روز آزمون، با پرهیز از عجله، استرس و رفتارهای شتاب‌زده، می‌توانید با تمرکز کامل و اعتمادبه‌نفس وارد جلسه شوید. به یاد داشته باشید که موفقیت تنها در دانش نیست، بلکه در مدیریت درست لحظات پایانی نیز نهفته است.
صفحات مرتبط