امروزه استفاده از خودروها جهت حمل و نقل وسایل و رفت و آمد، یکی از نیازهای اساسی در زندگی روزمره همه‌ی ما محسوب می‌شود. بنابراین اطمینان خاطر نسبت به سالم بودن و بدون عیب و نقص بودن موتور خودرو، امری ضروری است. دستگاه عیب یاب موتور ماشین یا دیاگ، نوعی دستگاه دیجیتالی است که با نصب آن به کامپیوتر موتور ماشین، می‌توان از عیب و ایرادات موتور آگاهی پیدا کرد. برای استفاده از این دستگاه نیاز به دانش و مهارت کافی است. در دوره تون آپ، روش استفاده از این دستگاه و کلیه کارهای تنظیم موتور خودرو به کاربران آموزش داده می‌شود. اگر شما هم مایل هستید در مورد دوره تون آپ بیشتر بدانید، این مقاله را تا انتها دنبال نمائید.
منظور از تون آپ چیست؟
قبل از این‌‌که به بررسی دوره آموزشی تون آپ پرداخته شود، ابتدا مفهوم اصلی تون آپ برای مخاطبان در بخش زیر بیان شده است.
تون آپ به مجموعه‌ای از عملیات تعمیراتی و مکانیکی گفته می‌شود که در مورد موتور خودرو صورت می‌گیرد. این تنظیمات باعث افزایش راندمان موتور خودرو و در مقابل کاهش مصرف سوخت خودرو می‌شود. در واقع هدف اصلی تون آپ، کمک به بهبود عملکرد موتور خودرو و همچنين نرم‌تر کار کردن آن است. بازرسی موتور خودرو تقریبا هر 6 ماه یکبار یا به عبارتی بعد از هر 10000 کیلومتر کارکرد موتور، باید انجام شود. زیرا در صورت خوب کار نکردن موتور خودرو، به مرور زمان قطعات آن خراب می‌شوند و نیاز به تعویض دارند.
دوره آموزشی تون آپ یا تنظیم موتور خودروهای انژکتوری
با روی کار آمدن ماشین‌های انژکتوری، دوره آموزشی تون آپ جایگزین دوره تنظیم و تعمیر موتورهای قدیمی شده است. در این دوره کلیه اطلاعات در مورد تنظیم موتور خودرو با استفاده از دستگاه دیاگ یا دستگاه پنج گاز به کاربران آموزش داده می‌شود. در واقع اطلاعاتی که دیاگ از بخش کامپیوتری موتور ماشین دریافت می‌کند شامل مواردی مانند کد تشخیص عیب‌یابی در سیستم‌های انژکتوری، کدهای مربوط به عملکرد موتور، کدهای تشخیص عیب‌های الکتریکی ایجاد شده در موتور و … است. به این صورت که دستگاه عیب یاب، کدهای خوانده شده را بر روی صفحه نمایش خود نشان می‌دهد.
یک تعمیرکار با تجربه، با مشاهده این کدها متوجه می‌شود که نقص فنی مربوط به کدام قسمت از موتور ماشین است. یک تعمیرکار حرفه‌ای به محض مشاهده کدها، اقدام به تعویض قطعات خودرو نمی‌کند زیرا دستگاه عیب‌یاب به منظور عملکرد بهتر موتور، کوچک‌ترین اشکالات ایجاد شده در تنظیمات موتور خودرو را نمایش می‌دهد. گاهی اوقات با یک تنظیم ساده مشکل ایجاد شده، حل می‌شود. همواره باید به این نکته دقت شود که هرچقدر موتور خودرو بهتر و روان‌تر کار کند، به قطعات آن آسیب کمتری وارد می‌شود.
طول دوره آموزشی و تعداد جلسات آن
طول دوره آموزشی تون آپ بر اساس تعداد جلسات در هفته، بین یک تا سه ماه به طول می‌انجامد. تعداد جلسات آموزشی این دوره معمولا پانزده جلسه است که با توجه به درخواست متقاضیان، هفته‌ای دو تا سه بار تشکیل می‌شود. این کلاس‌ها به صورت خصوصی، نیمه خصوصی و گروهی قابل برگزاری بوده و هزینه دوره با توجه به نوع آن متفاوت است. از نظر ساعت برگزاری کلاس‌ها نیز، امکان تشکیل کلاس‌ها در صبح و بعدازظهر وجود دارد.
شرایط و ضوابط ثبت نام در دوره تون آپ
شرکت کنندگان در دوره تون آپ، تنها با داشتن مدرک تحصیلی سیکل می‌توانند اقدام به ثبت نام کنند. در موارد استثنا کسانی که مدرک تحصیلی پایین‌تری دارند، نیز می‌توانند در صورت داشتن علاقه و استعداد در دوره آموزشی تون آپ ثبت‌نام کنند. از نظر شرایط سنی همچنین محدودیت خاصی برای شرکت‌کنندگان در این دوره در نظر گرفته نشده است. در مورد نوجوانان زیر 15 سال نیز در صورت کسب رضایت کتبی از والدین، مانعی برای ثبت نام وجود ندارد.
اصول و مبانی آموزشی در دوره تون آپ
در دوره آموزشی تون آپ، تمامی موارد اساسی و پایه‌ای که برای تعمیر موتور ماشین نیاز است عنوان می‌شود. برخی از مهم‌ترین این نکات شامل موارد زیر است:
• نقشه‌خوانی از روی سیستم‌های انژکتوری و مدارهای یونیت
• آموزش کنترل واحدهای الکترونیکی مانند حافظه ECU، عملکرد ECU، مکان و اجزای ECU
• شناسایی دقیق سنسورها و عملگرهای سیستم انژکتوری
• شناسایی سنسورهای دریچه گاز برقی، معمولی، پدال گاز و کلاچ، فرمان هیدرولیک و یونیت فن
• آموزشات لازم در خصوص برق انژکتور موتور EFV
• شناسایی و برطرف کردن ایرادات ایجاد شده در یونیت ای بی اس و ایربگ
• اصول پایه‌ای در برق خودروهای انژکتوری شامل جریان، ولتاژ، فیوز، خازن و باتری
• آموزش مبانی سیستم‌های سنسور سوخت‌رسانی مانند سنسور دمای ورودی هوا، دمای مایع خنک کننده و سنسورهای تعبیه شده جهت اکسیژن، ناک، میل‌سوپاپ و سرعت خودرو
• آموزش شیوه کار با دستگاه دیاگ مانند کدخوانی، پارامتر خوانی، مقدار دهی، آزمایش عملگر دیاگ، حذف کردن خطاها و اصول برنامه‌ریزی
• آموزش سنسورهای اکسیژن بالا و پایین، سوزن‌های انژکتور و کاتالیست
مزایای شرکت در دوره تون آپ
همان طور که در بالا اشاره شد، تون آپ یک دوره آموزش تعمیرکاری، ویژه موتور خودروهای انژکتوری با استفاده از دستگاه عیب یاب و … است. افرادی که در این دوره شرکت کنند، در پایان کلاس‌ها به راحتی می‌توانند یک تعمیرگاه مکانیکی خودرو راه‌اندازی کنند. از مزایای دیگر دوره تون آپ، اخذ مدرک بین‌المللی ILO از سوی سازمان فنی و حرفه‌ای است که در پایان دوره از طریق برگزاری آزمون تئوری و عملی، به کسانی که در آزمون، حد نصاب نمره قبولی را بیاورند، اعطا می‌شود. کاربران با این مدرک، می‌توانند مهاجرت کنند و به راحتی در کشورهای دیگر نیز مشغول به کار شوند.
مهارت‌های کسب شده در دوره آموزشی تون آپ
کاربران در دوره تنظیم موتور تون آپ مهارت‌های زیادی کسب می‌کنند. از جمله‌ی این مهارت‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• آشنایی کامل با روش‌های سیستم روغن‌کاری و عیب یابی آن
• طرز کار با انواع سیستم‌های خنک کننده موتور خودرو و عیب یابی آن‌ها
• شیوه‌های اصولی شیم گیری، فیلر گیری، عیب یابی، تنظیمات و تعمیرات تایپیت‌های هیدرولیکی
• چکاپ کامل موتور خودرو توسط کمپرس سنج
• آزمایش سیم کشی با استفاده از مولتی پراب
• طرز کار با مولتی متر برای سیستم‌های انژکتوری
• آشنایی با دستگاه مخصوص شستشوی انژکتور و طرز شستشوی صحیح و نیز تعویض فیلتر آن
• تست پنج گاز جهت تشخیص تنظیم بودن موتور خودرو
• آشنایی با طرز کار دستگاه پنج گاز و دیاگ
• توانایی تنظیم لرزش موتور با استفاده از دستگاه پنج گاز
جمع بندی
دوره آموزشی تون آپ یکی از دوره‌های مهارتی در رابطه با تعمیرات خودروهای انژکتوری است. این دوره برای کسانی که قصد راه‌اندازی تعمیرگاه مکانیکی دارند بسیار مفید و کاربردی است. متقاضیان با شرکت در این کلاس‌ها و از طریق قبولی در آزمون تئوری و عملی موفق به اخذ مدرک معتبر فنی و حرفه‌ای خواهند شد.
این مدرک برای کسانی که قصد مهاجرت دارند نیز ارزشمند است. از جمله مهارت‌هایی که کاربران در این دوره به دست می‌آورند می‌توان به کنترل واحدهای الکترونیکی موتور خودرو، شناسایی انواع سنسورهای تعبیه شده در موتور خودرو، کار با دستگاه عیب یاب و کد خوانی اشاره کرد. در پایان اميدوارم مطالب بیان شده برایتان مفید واقع شده باشد.