بنایی یکی از انواع شغل‌ها در حوزه ساختمان سازی و عمران است. برای فعالیت در این شغل باید دانش و مهارت‌های لازم را به دست آورد. به همین منظور سازمان فنی و حرفه‌ای، دوره‌ای را تحت عنوان بنای سفت کار ویژه علاقه‌مندان به این حرفه برگزار می‌کند. این دوره برای تمامی افراد واجد شرایط به صورت رایگان ارائه می‌شود. فعالیت‌های یک بنای سفت‌کار شامل دیوارچینی، نصب سنگ پله، کف سازی، شیب‌بندی، سقف‌ریزی، اجرای فونداسیون و نصب چهارچوب درب و پنجره است. اگر مایل هستید در مورد دوره بنای سفت‌کار بیشتر بدانید، خواندن این مقاله را از دست ندهید.
بنای سفت‌کار کیست؟
منظور از بنای سفت‌کار کسی است که کارهای اولیه و پایه‌ای در ساخت یک ساختمان را بر عهده دارد. برخی از این کارها شامل آجر چینی و کرم بندی، طوقه چینی چاه، شیب‌بندی پشت بام، نصب و اجرای سنگ ازاره، کرسی چینی و … است. افراد مشغول در این حرفه معمولا با مهندسان معماری و عمران، پیمانکاران و کارگران ساختمانی سر و کار دارند.
سطوح آموزشی دوره بنای سفت‌کار
در دوره بنای سفت‌کار تمامی آموزش‌ها و نکات لازم در خصوص بنایی و سفت کاری ساختمان‌ها به کارآموزان آموزش داده می‌شود. در واقع کارآموزان با شرکت در این دوره شایستگی و مهارت‌های لازم را برای اجرای کارهای سفت‌کاری یک پروژه ساختمانی در حال احداث را به دست خواهند آورد. این دوره به منظور افزایش دانش و تخصص پیمانکاران، بنایان و کارگران سفت‌کاری در سه سطح 1، 2 و 3 در مراکز فنی و حرفه‌ای سراسر کشور قابل برگزاری است.
کارگر عمومی بنای سفت کار درجه 3
کارگران عمومی ساختمان معمولا باید ابتدا در سطح 3 آموزش دیده سپس برای سطوح 2 و در نهایت 1 اقدام کنند. یک کارآموز درجه 3 با آموزش در این دوره شایستگی‌هایی از قبیل شناخت مصالح و ابزار کار، نحوه بارگیری و باراندازی مصالح، مهارت در ساخت انواع ملات و روش‌های نظافت و پاکیزگی کارگاه و محل کار را به دست خواهد آورد.
برای شرکت در این دوره نیاز به مدرک تحصیلی نیست و افراد بیسواد نیز می‌توانند در این سطح از آموزش بنایی شرکت کنند. تنها شرط لازم برای ثبت‌نام در این دوره برخورداری از سلامت جسمانی و روانی کامل داوطلبان است. برای شرکت در این دوره همچنین نیاز به هیچ گونه پیش زمینه مهارتی نیست. طول این دوره آموزشی 16 ساعت است که 7 ساعت آن شامل مباحث نظری و مابقی به مفاهیم عملی و کاربردی اختصاص می‌یابد.
در پایان این دوره از متقاضیان آزمون عملی و کتبی گرفته می‌شود که 25 درصد از نمره آزمون مربوط به مباحث نظری و 65 درصد عملی است و 10 درصد نیز اخلاق حرفه‌ای کارآموزان در نظر گرفته خواهد شد. تهیه و مطالعه فایل نمونه سوالات آزمون ادوار گذشته سازمان فنی و حرفه‌ای در قالب pdf، در سایت ایران عرضه، کمک شایانی به قبولی داوطلبان خواهد کرد.
بنای سفت کار درجه 2
شرایط عمومی شرکت در این دوره نیز همانند درجه 3 است با این تفاوت که در این دوره، سطح آموزش کارآموزان بالاتر از درجه 3 است. در واقع در دوره بنای سفت‌کار درجه 2 آموزش‌های مرتبط با سفت‌کاری به کارآموزان ارائه می‌شود. داوطلبان با آموزش دیدن در این دوره می‌توانند به عنوان کمک بنا به کار مشغول شوند. یک بنای سفت‌کار درجه 2 در این دوره مهارت‌هایی از قبیل شناخت نوع ملات استفاده شده بین دو جز در کرسی چینی یا در بند کشی سنگ‌ها، شناسایی بهترین نوع دیوار چینی، استفاده از عایق‌های مناسب جهت کاربرد در دیوارها، دوغاب‌ریزی، ایجاد پیوستگی بین ملات خیس و انواع سنگ‌ها، شناخت انواع ابزار و تجهیزات جهت ترازبندی و محل اتصال سنگ کف پنجره در روش نازک کاری را کسب می‌کند.
بنای سفت کار درجه 1
پیش نیاز شرکت در این دوره، گواهینامه دوره بنای سفت‌کار درجه 2 و 3 است. از این رو داوطلبان این دوره معمولا بناهای با تجربه و حرفه‌ای هستند. در واقع یک بنای سفت کار با اخذ مدرک در این دوره می‌تواند به عنوان پیمانکار و استادکار در پروژه‌های ساختمانی مشغول به کار شود. در این دوره دانش‌ها و مهارت‌های ویژه‌‌ای به شرکت کنندگان آموزش داده خواهد شد. برخی از این دانش و مهارت‌ها به شرح زیر است:
● شناخت نوع عیار بتن مورد استفاده برای ستون‌ها
● شناخت نوع زمین مورد احداث
● نوع ابزار مورد استفاده به منظور قائم کردن دیوار
● شناخت انواع طاق‌ها مانند طاق ضربی، تیرچه بلوک و …
● مهارت در اندازه‌گیری آکس تا آکس تیرچه‌ها در سقف‌ریزی
● مهارت در پیاده کردن نقشه بر روی زمین توسط پلان پی کنی
● اطلاع از اندازه‌‌های قوس طاق ضربی
● مهارت در عایق‌بندی مناسب سقف‌ها و دیوارها
مهارت‌های عمومی یک بنای سفت کار
به طور کلی یک بنای سفت کار در هر سطحی که باشد باید از عهده یک سری کارهای عمومی در ساختمان سازی برآید. برخی از این مهارت‌ها به شرح زیر است:
● تشخیص نوع مصالح و کیفیت آن‌ها مانند تشخیص شن از ماسه
● آشنایی با ابزار و تجهیزات ویژه سفت کاری
● مهارت در ساخت انواع ملات
● به کارگیری اصول حفاظتی و ارگونومی در انجام کارها
● رعایت نکات بهداشتی در محیط کار
● مهارت در ترکیب مواد تشکیل دهنده ملات به نسبت مناسب
نگرش‌ها و ایدئولوژی‌ها در اجرای کارهای بنای سفت کار
یک بنای سفت کار برای این که در اجرای کارهای بنایی خللی وارد نشود لازم است نگرش‌هایی را نیز مد نظر قرار دهد. این نگرش‌ها شامل موارد زیر است:
● توجه و دقت در انتخاب مصالح کاربردی
● رعایت نظم و ترتیب در اجرای کارها
● رعایت اخلاق حرفه‌ای
● رعایت موارد زیست محیطی
● دفع صحیح و به موقع پسماندها از محیط کار
● رعایت ضوابط و دستورالعمل‌های ایمنی
● تفکیک نخاله‌ها و ضایعات با توجه به اثرات زیست محیطی آن‌ها
ابزار مورد نیاز بنای سفت کار
یک بنای سفت کار یا پیمانکار، برای فعالیت در پروژه‌های ساختمان سازی باید یک سری ابزار و تجهیزات ویژه سفت کاری را تهیه نماید. برخی از مهم‌ترین ابزار کار بنای سفت کار عبارتند از:
شمشه، شاقول، تراز، کمچه، ماله، تخته‌های زیر پایی، بشکه‌های زیرپایی، استانبولی، سطل، دیلم، خرک‌های زیرپایی، فرغون، شیلنگ، بالابرهای برقی و قرقره‌های دستی، بیل، کلنگ، تیشه، میخ و سطل
راهنمای ثبت نام آزمون فنی و حرفه ای
جمع بندی
دوره بنای سفت کار، جزء دوره‌های آموزشی برگزار شده زیر نظر سازمان فنی و حرفه‌ای است. مربیان آموزشی در این دوره معمولا کاردان‌های عمران با 5 سال سابقه کاری یا کارشناس عمران با 3 سال سابقه هستند. آموزش‌های ارائه شده در دوره بنای سفت کار شامل مباحث شناخت مصالح و کیفیت آن‌ها، چگونگی درست کردن ملات‌های مختلف و کاربردشان، آشنایی با انواع ابزار و تجهیزات سفت کاری است. در پایان دوره از کارآموزان، آزمونی به صورت کتبی و عملی گرفته می‌شود و به کسانی که موفق به کسب حد نصاب نمره قبولی شوند، مدرک معتبر فنی و حرفه‌ای اعطا خواهد شد. داوطلبان برای کسب آمادگی بیشتر می‌توانند از نمونه سوالات ارائه شده در سایت ایران عرضه همراه با پاسخنامه تشریحی استفاده کنند.